Kohaku

Kohaku’lar Japonya’daki en popüler ve en değerli Koi türüdür. Koi hobicileri arasında en fazla söylenen cümlelerden birisi hobicilerin Koi’lere Kohaku ile başladıkları ve yine Kohaku ile bitirdikleridir. Gerçekte de birçok yeni hobici Ogon’ları veya diğer metallik renkli Koi’leri Kohaku’lara tercih eder, çünkü Kohaku’ların çok fazla Japon balığına benzediklerini düşünürler! Fakat zamanla Koi’lerin renk ve desenlerini daha iyi anlayan hobiciler sadelik ve zerafetleri sebebiyle yine Kohaku’lara yönelirler.

Kırmızı beyaz Koi’ler Japonya’da ilk kez 1809 – 1829 yılları arasında siyah bir sazandan alınan yavruların kırmızı yanaklara sahip olduğunun görülmesiyle ortaya çıkmıştır. Bu ilk Koi’ye Hookazuki adı verilmiş ve beyaz renkli yavruları bir Higoi ile çiftleştirilerek kırmızı karınlı Koi’ler elde edilmiştir. Daha sonra 1829’da Hoo Aka adı verilen kırmızı yüzgeçli bir Koi üretilmiş ve 1830 - 1849 yılları arasında farklı desenlere sahip başka Koi’ler ortaya çıkmaya başlamıştır. Bunlar arasında Zukinkaburi (kırmızı alın), Menkaburi (kırmızı baş), Kuchibeni (kırmızı dudak) ve Sarasa (sırtta kırmızı benek) bulunmaktadır. Kohaku’ların üretimi devam ettikçe çeşitleri de özellikle bugün Koi hobiciliğinin doğum yeri olarak görülen Niigata bölgesinde artarak gelişmiştir. 1888 yılında, Gosuke adlı bir beyefendi bir Hachi Hi (kırmızı başlı bir dişi) satın alarak sahip olduğu bir Sokura Kana (kiraz ağacı desenli bir erkek) ile çiftleştirmiştir. Bugün modern Kohaku’ların bu cinslerden türediğine inanılır.

Renkler: Kohaku’lar beyaz zemine ve kırmızı (Hi) desenlere sahiptir. İdeal olan Hi’nin canlı renkte olmasıdır fakat bundan daha önemlisi desenin tek tonlu olması ve çevresinin keskin bir sınırla açık bir şekilde seçilebilmesidir. Beyaz zemin ve Hi desenleri arasındaki bu sınırlara “Kiwa” denmektedir. İki tip renklenme mevcuttur. Bunlardan birisi mora çalan kırmızı koyudur ve çok belirgindir. Bu renk zarif olarak nitelendirilmez. Diğer bir renk olan kahverengiye çalan kırmızı Hi çok zarif neredeyse yarısaydam bir renk oluşturur fakat kolayca solar. Kırmızılar dışında Kohaku’lar üzerindeki bulunan beyaz kısım kar beyazı olmalı ve bu beyazlığı bozan lekeleri barındırmamalıdır. Kötü bir beyaza (kirli sarı gibi görünen) sahip bir Kohaku Hi deseni net bir şekilde ortaya çıkmayacağından çirkin görülebilir. Genel bir kural olarak Hi bir Koi’nin yüzde elli ila yetmişini kaplamalıdır.

Desen: Kohaku’lar renkleri sebebiyle basit birer Koi gibi göründüğünden eleştirildikleri yönler son derece zorludur. Bir Koi değerlendirildiği zaman üzerindeki desen en son dikkate alınan özellik olsa da her zaman üzerinde en çok konuşulandır. Desenin Koi’nin vücudu üzerinde dengeli bir şekilde dağılmış olması en önemli özelliklerden birisidir.

Baş: Her Kohaku’da Hi deseni başta başlar. Geleneksel baş deseni geniş bir U şeklindedir ve bu desen gözlere kadar uzanır. Hi gözlere kadar uzanmıyorsa desen “Kuchibeni” veya “Lipstick” (dudak boyası) desenleriyle dengelenebilir. Dudaklara kadar inen bir Hi desenine “Hanatsuki” adı verilir. Tüm başa dağılan deseneyse "Menkaburi" adı verilir. Son zamanlarda Koi bakıcıları arasında farklı ve düzensiz Kohaku desenleri de popüler olmaya başlamıştır.

Vücut: Büyük Hi desenleri küçüklere kıyasla daha fazla tercih edilmektedir. Desenin kafanın arka kısmı ve boyun arasında ayrılması tercih edilen bir özelliktir. Varyasyon da önemli bir özelliktir. Koi'ler karın kısımlarından büyürler bu yüzden küçük bir Kohaku satın alırken geniş bir Hi desenine sahip olan bir balık seçmek yerinde olacaktır. Desenin bir Koi’nin vücudunda dengeli bir şekilde dağılması önemlidir. Deseni vücudunun daha çok ön kısmında toplanmış bir Kohaku zarif olarak kabul edilmez.

 

Desenlere göre verilen isimler;

 

Inazuma: Bu sürekli bir desendir ve baş kısmından kuyruğa kadar devam eder fakat desen boyunca zikzaklar çizer. Inazuma'nın kelime anlamı yıldırımdır.

Kuchineni: Dudak boyası varmış gibi olanlara denir.

Maruten: Başta taç seseni olanlara diyorlar.

Menkaburi: Şapka desenli olan kohakulara denir.

Nidan: Nidan “iki” anlamına gelmektedir ve Koi’nin iki Hi desenine sahip olduğunu gösterir.

Sandan: Bu isim üç Hi desenine sahip Koi’lere verilir.

Yondan: Yondan dört Hi desenine sahip Koi’lere verilen isimdir.

Goten-zakura: Bu isimdeki Koi’lerin deseni kiraz ağacı şeklindedir. Hi beneklidir ve üzüm salkımlarına benzer.

Kanoko: Bu tür aslında yarışmalarda Kohaku sınıfı yerine Kawarimono sınıfında değerlendirilir. Kafa tek renktir ve vücut nokta nokta desenlere sahiptir.


Kuyruk: Desenin sonu da başı kadar önemlidir. Mükemmel bir desene sahip bir Kohaku'da Hi deseni kuyruğun birleşim yerinde biter.

Yüzgeçler: Kar beyazı yüzgeçler büyük Koi’lerde kırmızı ve beyaz desenle mükemmel uyum sağlar. Genel olarak yüzgeçlere kadar uzanan Hi deseninin Koi'nin görüntüsünü tamamen bozduğu düşünülmektedir. Pelvik yüzgeçlerdeki Hi bir Koi değerlendirildiğinde görülmediğinden bir sorun teşkil etmez.

Pullar: Pullar bir Koi’nin tüm vücudunda eşit olarak dağılmış olmalıdır. Japonya'da Hi’nin pulları örtecek kadar güçlü olması tercih edilir. Zayıf bir Hi’ye sahip olduğundan pulları görünen balıklara “Kokesuki” adı verilir. Sadece sırt ve yanlarında pullara sahip bir Kohaku’ya Doitsu Kohaku adı verilir.